Księgowanie leasingu finansowego jest istotnym elementem rachunkowości wielu przedsiębiorstw. Prawidłowe ujęcie umowy leasingu w księgach i dokumentacji finansowej jest konieczne dla zapewnienia rzetelności sprawozdań finansowych firmy. W artykule omówimy podstawowe zasady księgowania leasingu finansowego, koszty podatkowe, amortyzację oraz wpływ na podatek dochodowy.
Kluczowe wnioski:
- Leasing finansowy traktowany jest jako kredyt, dlatego musi być wykazany w bilansie.
- Raty leasingowe dzieli się na część kapitałową (zmniejszającą zobowiązanie) i odsetkową (koszt finansowy).
- Przedmiot leasingu amortyzuje się tak jak własne środki trwałe firmy.
- Odsetki stanowią koszt uzyskania przychodu i wpływają na wynik finansowy firmy.
- Leasingobiorca ma prawo zaliczyć wydatki na nabycie przedmiotu leasingu do kosztów podatkowych.
Księgowanie umów leasingu finansowego
Leasing finansowy zgodnie z przepisami traktowany jest jako kredyt, dlatego w księgach rachunkowych musi być wykazany w aktywach i pasywach bilansu. Przedmiot leasingu finansowego ujmowany jest jako środek trwały, natomiast zobowiązanie z tytułu leasingu jako kredyt. Raty leasingowe dzielone są na część kapitałową, zmniejszającą zobowiązanie w bilansie oraz część odsetkową, która stanowi koszt finansowy firmy.
Podstawą księgowania leasingu finansowego jest harmonogram spłat opracowany przez finansującego. Zawiera on rozbicie każdej raty leasingowej na część kapitałową i odsetkową. Na tej podstawie ujmuje się leasing w księgach rachunkowych oraz koryguje koszty uzyskania przychodu o część odsetkową.
Ważnym elementem są też opłaty początkowe - przy zawarciu umowy leasingobiorca płaci z reguły wpłatę wstępną lub opłatę manipulacyjną. Opłaty te zwiększają wartość leasingu finansowego w aktywach bilansu.
Ewidencja leasingu w systemie finansowo-księgowym
Aby właściwie ująć leasing finansowy w systemie finansowo-księgowym firmy, konieczne jest:
- Zaewidencjonowanie przedmiotu leasingu jako środka trwałego i umowy leasingu jako zobowiązania
- Bieżące księgowanie rat leasingowych zgodnie z harmonogramem spłat
- Ujmowanie części odsetkowej jako kosztu finansowego w rachunku zysków i strat
System finansowo-księgowy musi umożliwiać wyodrębnienie tych elementów dla prawidłowego rozliczenia leasingu.
Zasady księgowania leasingu finansowego
Podstawową zasadą księgowania leasingu finansowego jest traktowanie go jako zobowiązania, podobnie jak w przypadku zaciągniętego kredytu bankowego. Tym samym leasing musi być ujęty w pasywach bilansu. Jednocześnie przedmiot leasingu finansowego wykazywany jest w aktywach, podobnie jak zakupione środki trwałe.
Kolejna ważna zasada, to podział rat leasingowych na część kapitałową i odsetkową. Umożliwia to zmniejszanie zobowiązania leasingowego w bilansie oraz zaliczanie odsetek do kosztów uzyskania przychodów, co wpływa na wynik finansowy.
Stosując zasadę współmierności przychodów i kosztów, koszty finansowe z tytułu odsetek rozkłada się w czasie trwania umowy leasingu. Pozwala to na bieżące, prawidłowe ustalanie wyniku finansowego firmy w poszczególnych okresach.
Specyfika leasingu operacyjnego
Inaczej księguje się leasing operacyjny, który zgodnie z przepisami traktowany jest jako wynajem. W tym przypadku raty leasingowe w całości stanowią koszt i nie występuje podział na część kapitałową i odsetkową. Leasing operacyjny nie jest wykazywany w aktywach ani pasywach bilansu.
Czytaj więcej: Money2Money - bezpieczna wymiana i przenoszenie funduszy
Koszty podatkowe leasingu finansowego
Leasingobiorca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów raty kapitałowe oraz odsetkowe z tytułu leasingu finansowego. Umożliwia to zmniejszenie podstawy opodatkowania w podatku dochodowym, co obniża zobowiązania podatkowe firmy.
Kluczowe znaczenie ma tu zaliczenie do kosztów podatkowych odsetek od leasingu finansowego. Stanowią one istotną część każdej raty leasingowej, więc ich wliczenie do KUP znacząco redukuje podstawę opodatkowania.
Warto pamiętać, że w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu, przychód ze sprzedaży pomniejsza się o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Pozwala to uniknąć opodatkowania tej części przychodu, na którą składały się koszty odpisów amortyzacyjnych.
Leasing finansowy w księgach rachunkowych
Leasing finansowy ujmowany jest w księgach rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz Krajowym Standardem Rachunkowości Nr 5. Stanowi on, że leasing finansowy traktuje się jak kredyt. Tym samym:
- Przedmiot leasingu finansowego wykazuje się w aktywach jako środek trwały
- Zobowiązanie z tytułu leasingu ujmuje się w pasywach bilansu
- Raty leasingowe dzieli się na część kapitałową i odsetkową
Część kapitałowa zmniejsza zobowiązania z tytułu leasingu finansowego. Natomiast część odsetkowa stanowi koszt finansowy i wpływa na wynik finansowy w rachunku zysków i strat.
W księgach ujmuje się również opłaty początkowe, które zwiększają wartość leasingu finansowego. Prawidłowe odzwierciedlenie leasingu finansowego w księgach rachunkowych jest kluczowe dla rzetelności sprawozdań finansowych.
Amortyzacja w leasingu finansowym
Przedmiot leasingu finansowego, jako środek trwały firmy, podlega amortyzacji. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub fizycznych.
Stawki amortyzacyjne ustala się tak samo, jak dla własnych środków trwałych firmy. Podstawą odpisów jest cena nabycia wynikająca z umowy leasingu finansowego. Od 2019 roku możliwe jest też amortyzowanie leasingu finansowego metodą liniową.
Odpisy amortyzacyjne od przedmiotu leasingu pomniejszają podstawę opodatkowania w podatku dochodowym. Stanowią więc istotny koszt podatkowy, obniżający zobowiązania z tytułu CIT lub PIT.
Leasing finansowy a podatek dochodowy
Leasing finansowy wpływa na podstawę opodatkowania oraz wysokość podatku dochodowego. Zgodnie z przepisami, zarówno raty kapitałowe, odsetki, jak i odpisy amortyzacyjne stanowią koszty uzyskania przychodu.
Dzięki temu leasing finansowy istotnie obniża dochód do opodatkowania w podatku CIT lub PIT. Powoduje realne oszczędności w podatku dochodowym i poprawia płynność finansową firmy.
Korzyści podatkowe z leasingu finansowego są jednym z głównych powodów, dla których przedsiębiorcy decydują się na tę formę finansowania inwestycji zamiast zakupu środków trwałych za gotówkę.
Podsumowanie
Leasing finansowy jest popularną formą finansowania inwestycji w środki trwałe. Wymaga on jednak prawidłowego księgowania leasingu finansowego zgodnie z przepisami. Przedmiot leasingu traktowany jest bowiem jak własny środek trwały firmy. Tym samym musi być wykazany w aktywach bilansu i podlegać amortyzacji.
Kluczowe przy księgowaniu leasingu finansowego jest wyodrębnianie z rat leasingowych części kapitałowej i odsetkowej. Część kapitałowa zmniejsza zobowiązanie leasingowe w pasywach bilansu. Natomiast część odsetkowa stanowi koszt finansowy wpływający na wynik finansowy firmy.
Inaczej wygląda księgowanie leasingu operacyjnego, który zgodnie z przepisami traktowany jest jak wynajem. W tym przypadku raty leasingowe w całości stanowią koszt podatkowy i nie są wykazywane w bilansie.
Poprawne ujęcie leasingu finansowego w księgach rachunkowych i sprawozdaniach finansowych jest konieczne dla rzetelnego obrazu sytuacji finansowej firmy leasingobiorcy.