Wybór odpowiedniej formy oszczędzania na emeryturę jest jedną z najważniejszych decyzji finansowych, jaką podejmujemy w życiu. IKE i IKZE to dwa najpopularniejsze sposoby gromadzenia kapitału na jesień życia, oferujące szereg zachęt i ułatwień. Jednak która z nich jest lepsza i bardziej opłacalna? Odpowiedź nie jest prosta, gdyż zależy od indywidualnej sytuacji każdego inwestora. Aby móc dokonać świadomego wyboru, warto zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi zasad funkcjonowania IKE i IKZE, ich podobieństw i różnic, zalet oraz wad. Poniżej znajdziesz wyczerpujące informacje na ten temat.
Czym są IKE i IKZE?
Definicja i cechy IKE
IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) to dobrowolna, długoterminowa forma oszczędzania na emeryturę, która cieszy się dużą popularnością w Polsce. Z IKE może skorzystać każda osoba fizyczna, która ukończyła 16 lat i posiada pełną zdolność do czynności prawnych. IKE ma charakter indywidualnego rachunku inwestycyjnego lub ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego. Oferują je banki, domy maklerskie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, firmy ubezpieczeniowe oraz dobrowolne fundusze emerytalne.
Podstawową zaletą IKE jest możliwość pomniejszenia podatku dochodowego o wpłaty na konto (do określonego limitu). Ponadto środki gromadzone na IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych. Nie pobiera się też tzw. podatku Belki od wypłat z IKE po osiągnięciu 60 lat (lub nabyciu uprawnień emerytalnych).
Definicja i cechy IKZE
IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) to młodsza i mniej popularna forma oszczędzania na emeryturę niż IKE. Podobnie jak IKE, jest to dobrowolne, prywatne konto inwestycyjne lub ubezpieczeniowe. IKZE mogą oferować te same instytucje finansowe co IKE.
Główną zaletą IKZE są zwolnienia podatkowe. Wpłaty na konto można odliczyć od podstawy opodatkowania, a wypłaty są wolne od podatku Belki. Dodatkowo na IKZE obowiązuje niższy limit wpłat niż na IKE. To sprawia, że IKZE mogą być bardziej opłacalne dla osób o niższych dochodach.
Podobieństwa i różnice między IKE a IKZE
IKE i IKZE mają wiele cech wspólnych. Oba służą dobrowolnemu gromadzeniu oszczędności na emeryturę i dają możliwość korzystania z ulg podatkowych. Różnią się natomiast m.in. limitem wpłat (na IKZE niższym), wiekiem wypłaty (z IKE po 60. roku życia, z IKZE po 65.), czy też możliwością posiadania jednocześnie IKE i IKZE (można mieć jedno IKE i jedno IKZE).
Zasady funkcjonowania IKE i IKZE
Jak działa IKE?
Aby założyć IKE, należy podpisać umowę z instytucją finansową, a następnie wpłacać pieniądze w dowolnych terminach i kwotach, jednak nie przekraczając rocznego limitu wpłat wynoszącego 3-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia (w 2023 r. limit wynosi 17 490 zł). Środki są inwestowane w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe, fundusze inwestycyjne lub bezpośrednio w papiery wartościowe.
Z IKE można dokonywać wypłat po ukończeniu 60 lat lub nabyciu uprawnień emerytalnych. Wypłata może być jednorazowa lub ratalna. Środki wypłacane z IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych.
Jak działa IKZE?
Aby otworzyć IKZE, również trzeba podpisać umowę z uprawnioną instytucją finansową. Następnie można dokonywać wpłat do limitu rocznego, który wynosi 1,2-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia (w 2023 r. jest to 6 960 zł).Podobnie jak IKE, IKZE działa jako indywidualny rachunek inwestycyjny lub ubezpieczeniowy.
Wypłata pieniędzy z IKZE jest możliwa po ukończeniu 65 lat. Może mieć formę jednorazową lub ratalną. Środki wypłacane z IKZE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych.
Limity wpłat i wypłat z IKE i IKZE
Podstawowa różnica między IKE a IKZE dotyczy limitów wpłat. Na IKE można wpłacić maksymalnie 17 490 zł rocznie (w 2023 r.), natomiast limit wpłat na IKZE wynosi 6 960 zł. Oba konta różni też minimalny wiek wypłaty – 60 lat w przypadku IKE i 65 lat dla IKZE. Limity wypłat nie są określone dla żadnego z tych kont.
Korzyści i wady IKE i IKZE
Zalety IKE
IKE ma kilka znaczących zalet. Po pierwsze, oferuje wyższy limit wpłat rocznych niż IKZE, co pozwala efektywniej gromadzić kapitał. Po drugie, umożliwia wypłatę środków już po ukończeniu 60 lat, a nie dopiero 65 lat jak w przypadku IKZE. Poza tym wpłaty na IKE można odliczyć od podstawy opodatkowania w ramach limitu. Niewątpliwą zaletą jest też brak podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie.
Zalety IKZE
IKZE również ma pewne zalety w porównaniu z IKE. Przede wszystkim, niższy limit wpłat na IKZE sprawia, że jest ono często bardziej opłacalne dla osób o niskich i średnich dochodach. Ponadto IKZE, podobnie jak IKE, umożliwia odliczenie wpłat od podatku dochodowego oraz zapewnia zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych. Jest to zatem równie korzystna forma inwestowania i oszczędzania na emeryturę.
Wady IKE i IKZE
IKE i IKZE mają też pewne wspólne wady. Jedną z nich jest brak możliwości wypłaty środków przed osiągnięciem minimalnego wieku (odpowiednio 60 i 65 lat), chyba że na poważne zdarzenia losowe. Ograniczeniem jest też limit rocznych wpłat, który nie pozwala na nieograniczone inwestowanie. Ponadto przy wcześniejszej wypłacie niż w ww. wieku, traci się wszelkie ulgi podatkowe.
Opodatkowanie IKE i IKZE
Opodatkowanie wpłat na IKE i IKZE
Zarówno wpłaty na IKE, jak i na IKZE można odejmować od dochodu przy obliczaniu podstawy opodatkowania w ramach limitów. Odliczeniu od podatku podlegają wpłaty do wysokości 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w przypadku IKZE i 3-krotności tego wynagrodzenia w przypadku IKE. Dzięki temu legalnie zmniejsza się podatek dochodowy.
Opodatkowanie wypłat z IKE i IKZE
Zarówno wypłaty z IKE, jak i IKZE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, pod warunkiem, że nastąpią po osiągnięciu odpowiedniego wieku wynoszącego 60 lub 65 lat. Wypłaty z IKE i IKZE nie są też objęte podatkiem od spadków i darowizn.
Ulgi podatkowe związane z IKE i IKZE
Poza ww. zwolnieniami z podatków, oszczędzający na IKE i IKZE mogą dodatkowo skorzystać z odliczenia wpłat od podstawy opodatkowania. Pozwala to legalnie pomniejszyć płacony podatek dochodowy i stanowi istotną zachętę do oszczędzania na przyszłą emeryturę w tej formie.
Komu opłaca się IKE a komu IKZE?
Dla kogo jest lepsze IKE?
IKE jest szczególnie korzystne dla osób o wyższych dochodach, które chcą i mogą odkładać na emeryturę większe kwoty. Wyższy limit wpłat na IKE daje im taką możliwość. IKE sprawdzi się też dla tych, którzy planują przejść na emeryturę wcześniej niż w wieku 65 lat, gdyż wypłata z IKE jest możliwa już od 60. roku życia.
Dla kogo jest lepsze IKZE?
IKZE będzie natomiast lepszym rozwiązaniem dla osób o niskich i średnich dochodach, dla których limit wpłat na IKE byłby trudny do wykorzystania. Niższy limit na IKZE umożliwia im efektywne oszczędzanie na emeryturę i korzystanie z ulg podatkowych. IKZE jest też często wybierane przez osoby planujące przejść na emeryturę w wieku 65+ lat.
Porównanie opłacalności IKE i IKZE dla różnych grup
Podsumowując, przy wyborze pomiędzy IKE a IKZE należy kierować się wysokością osiąganych dochodów oraz planowanym wiekiem przejścia na emeryturę. Dla zamożniejszych osób planujących wcześniejszą emeryturę lepsze będzie IKE. Dla osób o niższych dochodach i myślących o emeryturze po 65. roku życia bardziej opłacalne może być IKZE.
Jak wybrać między IKE a IKZE?
Kryteria wyboru między IKE a IKZE
Wybierając między IKE a IKZE, należy kierować się kilkoma kluczowymi kryteriami. Są to przede wszystkim: wysokość osiąganych dochodów, planowany wiek przejścia na emeryturę, preferowana formuła inwestowania oraz dodatkowe potrzeby finansowe w starszym wieku. Od spełnienia tych kryteriów będzie zależeć, która z form oszczędzania okaże się korzystniejsza.
Sytuacje, w których lepsze jest IKE
IKE będzie lepszym wyborem, gdy masz wyższe dochody pozwalające maksymalnie wykorzystać limit wpłat, planujesz przejść na emeryturę przed 65. rokiem życia lub po prostu wolisz oszczędzać w ramach wyższego limitu. IKE sprawdzi się też, gdy chcesz bardziej elastycznej formy inwestowania bez ograniczeń inwestycyjnych.
Sytuacje, w których lepsze jest IK Podsumowanie
Podsumowanie
Podsumowując, zarówno IKE jak i IKZE mają swoje zalety jako formy dobrowolnego oszczędzania na emeryturę. IKE ze względu na wyższy limit wpłat rocznych może być bardziej korzystne dla osób o wyższych dochodach. Jednak dla wielu osób atrakcyjniejsze może być IKZE, gdzie niższy limit wpłat rekompensują korzystniejsze zwolnienia podatkowe. Przy wyborze pomiędzy IKE a IKZE warto kierować się własnymi możliwościami finansowymi i planami co do wieku przejścia na emeryturę. Od tego zależy, która z tych form oszczędzania będzie najbardziej opłacalna.
FAQ
Czy można mieć jednocześnie IKE i IKZE?
Tak, można posiadać jednocześnie IKE i IKZE. Ustawowo nie ma limitu liczby IKE i IKZE jednej osoby. Należy jedynie pamiętać o limitach wpłat na każde z tych kont.
Czy z IKE i IKZE można wypłacić pieniądze przed 60. lub 65. rokiem życia?
Tak, ale wiąże się to z utratą zgromadzonych oszczędności oraz poniesieniem dodatkowych opłat. Wcześniejsza wypłata jest możliwa tylko w ściśle określonych sytuacjach losowych.
Jak przenieść IKE lub IKZE do innej instytucji finansowej?
Aby przenieść IKE lub IKZE do innego banku lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych, należy złożyć wniosek o wypłatę transferową. Pieniądze trafią wtedy bezpośrednio na nowe IKE/IKZE.
Jakie fundusze wybrać do IKE/IKZE?
Wybór funduszy zależy od preferowanego poziomu ryzyka i horyzontu inwestycyjnego. Im bliżej emerytury, tym bardziej konserwatywne fundusze. Na początku warto rozważyć fundusze akcyjne lub mieszane.
Czy można wrócić do oszczędzania na IKE/IKZE po wypłacie środków?
Tak, po całkowitej wypłacie środków z IKE lub IKZE i zamknięciu rachunku, można założyć kolejne IKE lub IKZE i kontynuować oszczędzanie na emeryturę.
Tagi
Udostępnij
